ސޯމާލިއާގެ ކިބައިން ވަކިވެގަނެގެން އުޅޭ ސޯމާލީލޭންޑަކީ މިނިވަން ދައުލަތެއްގެ ގޮތުގައި އިޒްރޭލުން ބަލައިގަތުމާ ގުޅިގެން، ދުނިޔޭގެ ގިނަ ގައުމުތަކަކުން އެ ނިންމުމާ ދެކޮޅު ހަދައި ކުށްވެރިކުރަން ފަށައިފިއެވެ. މިއީ ވޭތުވެދިޔަ 30 އަހަރަށްވުރެ ގިނަ ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ދުނިޔޭގެ އެއްވެސް ގައުމަކުން ސޯމާލީލޭންޑް ބަލައިގަތް ފުރަތަމަ ފަހަރެވެ.
މެދުއިރުމައްޗާއި އެފްރިކާގެ 20 އަށްވުރެ ގިނަ ގައުމުތަކާއި އޯގަނައިޒޭޝަން ފޯ އިސްލާމިކް ކޯޕަރޭޝަން (އޯއައިސީ) އިން ނެރުނު ގުޅިފައިވާ ބަޔާނެއްގައި ބުނެފައިވަނީ، އިޒްރޭލުގެ މި ނިންމުމަކީ އެފްރިކާގެ ދަޅާއި ރަތްކަނޑުގެ ސަރަހައްދުގެ ސަލާމަތާއި ރައްކާތެރިކަމަށް އޮތް ނުރައްކަލެއް ކަމަށެވެ. އަދި މީގެ ސަބަބުން ބައިނަލްއަގުވާމީ ސުލްހައަށް ނޭދެވޭ އަސަރުތަކެއް ކުރާނެ ކަމަށްވެސް އެ ބަޔާނުގައި ފާހަގަކޮށްފައިވެއެވެ.
އިޒްރޭލުގެ ބޮޑުވަޒީރު ބެންޖަމިން ނަތަންޔާހޫގެ އޮފީހުން ހުކުރު ދުވަހު ބުނެފައިވަނީ، ސޯމާލީލޭންޑްގެ ރައީސް އަބްދިރަހްމާން މުހައްމަދު އަބްދުﷲ އާއެކު “އަބްރަހަމް އެކޯޑްސް” ގެ ރޫހުގައި ގުޅިފައިވާ ބަޔާނެއްގައި ސޮއިކޮށްފައިވާ ކަމަށެވެ. ނަމަވެސް، އެމެރިކާގެ ސްޓޭޓް ޑިޕާޓްމަންޓުން ހޮނިހިރު ދުވަހު ބުނެފައިވަނީ އެމެރިކާއިން އަދިވެސް ބަލައިގަންނަނީ ސޯމާލީލޭންޑް ހިމެނޭހެން ސޯމާލިއާގެ އިސްތިގުލާލު ކަމަށެވެ.
މި ނިންމުމާ ގުޅޭގޮތުން ގައުމުތަކުން ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކުރަމުންދާއިރު، ފަލަސްތީނުގެ ރައްޔިތުން އެމީހުންގެ ބިމުން މަޖުބޫރުން ބޭރުކޮށްލުމަށް ކުރެވޭ އެއްވެސް މަސައްކަތަކާ މި ނިންމުމާ ގުޅުމެއް އޮތްނަމަ އެކަން ބަލައިނުގަންނާނެ ކަމަށްވެސް ގައުމުތަކުން ވަނީ ބުނެފައެވެ. މީގެ ކުރިން އިޒްރޭލުން ވަނީ ގާޒާގެ ފަލަސްތީނު މީހުން ސޯމާލީލޭންޑަށް ބަދަލުކުރުމާ ގުޅޭގޮތުން މަޝްވަރާކޮށްފައެވެ.
ސޯމާލީލޭންޑަކީ 1991 ވަނަ އަހަރު ސޯމާލިއާގައި ހިނގި ދާޚިލީ ހަނގުރާމައިގެ ތެރޭގައި އަމިއްލައަށް މިނިވަންކަން އިއުލާންކުރި ސަރަހައްދެކެވެ. އަމިއްލަ ސަރުކާރަކާއި ފައިސާ ބޭނުންކުރި ނަމަވެސް، އިޒްރޭލުން ބަލައިގަތުމާ ހަމައަށް ދުނިޔޭގެ އެއްވެސް ގައުމަކުން އެއީ ވަކި ދައުލަތެއްގެ ގޮތުގައި ބަލައިގެންފައެއް ނުވެއެވެ.