ބައޯޑައިވާސިޓީ ބިޔޯންޑް ނޭޝަނަލް ޖުރިސްޑިކަޝަން (ބީބީއެންޖޭ) އެއްބަސްވުމުގައި ދިވެހިރާއްޖެއިން ސޮއިކޮށްފިއެވެ.
ފޮރިން މިނިސްޓްރީން ހާމަކުރިގޮތުގައި ބީބީއެންޖޭ އެއްބަސްވުމުގައި ރާއްޖެއިން މިއަދު ސޮއިކުރީ 92 ވަނަ ޤައުމުގެ ގޮތުގައެވެ. އިއްޔެ ނިއުޔޯކްގައި ހުންނަ އދ.ގެ މައި މަރުކަޒުގައި ބޭއްވި ރަސްމިއްޔާތެއްގައި މި އެއްބަސްވުމުގައި ރާއްޖޭގެ ފަރާތުން ސޮއިކުރެއްވީ އދއަށް ކަނޑައަޅުއްވާފައި ހުންނަވާ ދާއިމީ މަންދޫބު ޑރ.ޢަލީ ނަޞީރު މުޙައްމަދެވެ.
ކަނޑުގެ ބަޔޮލޮޖިކަލް ޑައިވާސިޓީ އާއި ގައުމީ އިހްތިސޯސުން ބޭރުގެ ސަރަހައްދުތައް ހިމާޔަތްކޮށް ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތެއްގައި ބޭނުންކުރުމާ ގުޅޭ ގާނޫނީ ގޮތުން ލާޒިމް ކުރާ ވަސީލަތެއް އުފެއްދުމަށް އދގެ އާންމު މަޖިލީހުން ނިންމީ 2015 ވަނަ އަހަރު އެވެ. އެއަށްފަހު 2016 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން 2023 ވަނަ އަހަރާ ދެމެދުގެ އަހަރުތަކުގައި މި އިންސްޓްރޫމެންޓުގެ މާއްދާ އެކުލަވައިލައި، އެއްބަސްވުމެއްގެ ސިފައިގައި 19 ޖޫން 2023 ގައި ޖެނެރަލް އެސެމްބްލީގައި ލީގަލް އިންސްޓްރޫމަންޓް އެޑޮޕްޓް ކުރިއެވެ.
11 ފެބްރުއަރީ 2024 ގައި ވަޒީރުންގެ މަޖިލީހުން އެއްބަސްވުމުގައި ސޮއިކޮށް ތަސްދީގު ކުރުމަށް ނިންމައި، އެ މައްސަލަ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ރުހުން ހޯދުމަށް 29 ފެބްރުއަރީ 2024 ގައި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ހުށަހެޅުއްވި އެވެ. މި އެއްބަސްވުމުގައި ބައިވެރިވުމަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ރުހުން ދީފައިވަނީ 13 މެއި 2024 ގައެވެ.
ރާއްޖޭގެ ސަރަޙައްދީ ކަނޑުގެ ތެރޭގައި ބަޔޯޑައިވަރސިޓީ ޙިމާޔަތްކުރުމަކީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ވަރަށް ބޮޑު މަސްއޫލިއްޔަތެއްކަމުގައިވާއިރު، މި މަސްއޫލިއްޔަތުގެ ތެރޭގައި، އެ ސަރަޙައްދުގެ ޤައުމީ އިޚްތިޞާޞުން ބޭރުގެ ސަރަޙައްދެއް ކަށަވަރުކުރުމާއި، އެތެރޭގައި ހިމެނޭ ބަޔޮލޮޖިކަލް ޑައިވަރސިޓީ ޙިމާޔަތްކޮށް ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތެއްގައި ބޭނުންކުރުން ހިމެނޭކަމަށް ފޮރިން މިނިސްޓްރީން މިއަދު ވަނީ ބުނެފައެވެ.
އެކަމަށްޓަކައި، މިއަދު ސޮއިކުރެވުނު އެއްބަސްވުމުގައި، ކަނޑުހިމާޔަތްކޮށްފައިވާ ބޮޑެތި ސަރަޙައްދުތައް ޤާއިމުކުރުމުގެ އުޞޫލެއް ވަނީ ކަނޑައަޅާފައެވެ. މި އެއްބަސްވުމުގައި މެރިން ޓެކްނޮލޮޖިކަލް ޓްރާންސްފަރ މެކޭނިޒަމްތަކާއި މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކާ ދެކޮޅަށް މަސައްކަތްކުރުމާ ގުޅޭ ކަންކަން ހިމެނޭއިރު، މިއީ ސަރަޙައްދީ ކަނޑު ޙިމާޔަތްކުރުމަށް މުހިންމު ކަންތައްތަކެއް ކަމުން، މި އެއްބަސްވުމުގައި ބައިވެރިވުމުގެ ސަބަބުން ރާއްޖެއަށް ބޮޑެތި ފައިދާތަކެއް ލިބިގެންދާނެކަމަށް ފޮރިން މިނިސްޓްރީނ ބުނެއެވެ.
ރާއްޖެއިން މި އެއްބަސްވުމުގައި ސޮއިކުރުމާ ހަމައަށް 91 ގައުމަކުން އެއްބަސްވުމުގައި ސޮއިކޮށްފައިވާއިރު، 8 ގައުމަކުން ވަނީ މި އެއްބަސްވުން ތަސްދީގުކޮށްފައެވެ. މި އެއްބަސްވުމަށް ހުރިހާ ގައުމަކުން ވެސް 20 ސެޕްޓެމްބަރު 2025 ގެ ނިޔަލަށް ސޮއި ކުރުމުގެ ފުރުސަތު ހުޅުވާލާފައިވާއިރު، އެ އެއްބަސްވުމަށް އަމަލުކުރަން ފަށާނީ 60 ވަނަ ގައުމުން އެ އެއްބަސްވުން ތަސްދީގުކުރާތާ 120 ދުވަސް ފަހުންނެވެ.